الگوههای مختلف بارش + جبهه هوای گرم + جبهه هوای سرد
اگر یک توده هوا در مسیر حرکت خود مجبور به صعود از کوه گردد به هنگام بالارفتن تحت تاثیر گرادیان قایم درجه حرارت سرد شده و پس از رسیدن به نقطه چگالش تولید بارندگی می کند , بارندگی هایی که به این صورت به وجود می آید به نام کوه بارش معروفند .این بارانها را بارانهای اوروگرافیک orographic یا کوهستانی هم می گویند .
چنانچه سرد شدن هوا در اثر تلاقی دو توده هوا ی مختلف باشد , تولید بارانهای می کند که توام با باد است و چون مرز بین دو توده هوا جبهه نام دارد به بارانهای جبهه ای مشهور است . در بارندگی حاصل از جبهه گرم معمولا مدت بارندگی طولانی است و بتدریج بر شدت آن افزوده میشود اما در جبهه های سرد بارندگیها شدید و کوتاه مدت است .در دنیا فقط محدوده مشخصی است که بیشتر محل برخورد توده های هواست این محدوده بین مدارهای 30 درجه تا 60 درجه در هر دو نیمکره قرار گرفته است . برای مطالعه بقیه مطالب بر روی ادامه مطلب کلیک کنید
بسیاری از بارندگی های مناطق گرم جهان به دلیل شرایط محلی است که نمی توان موقعیت آنها را در نقشه های هواشناسی جهانی مشخص کرد. مثلا توده های گرم دریایی در هنگام عبور از سطح زمین بتدریج گرم تر شده و به بالا صعود می کنند تا جایی که به اندازه کافی سرد شده و به نقطه شبنم می رسند به این نوع بارندگی ها بارانهای همرفتی یا جابجایی (convective ) گویند .
علت بارشهای رگباری در بعد از ظهر های گرم و داغ که غالبا شدید و کوتاه مدت هستند چیست ؟
گرم شدن موضعی هوایی که در مجاورت سطح زمین قرار گرفته باعث انبساط و در نتیجه سبک شدن میشود این هوا در طی فرایند گرم شدن مقدار زیادی رطوبت به خود جذب میکند هوای گرم ناپایدار شده و با توجه به فشار هوای اطراف به بالا کشید ه میشود بدین ترتیب هوای گرم سبک و مرطوب به بالا صعود کرده و بتدریج از حرارت آن کاسته میشود عمل تقطیر صورت گرفته و بارندگی ایجاد می شود رگبارهای thunderstorm نمونه ای از این نوع است . حتی یک آتش سوزی شدید هم می توانند به این مساله کمک کند .
بارندگی ها بسته به اینکه مکانیسم سرد شدن چگونه باشد به سه دسته تقسیم می شوند
بارانهای کوهستانی
بارانهای جبهه ای
بارانهای همرفتی
در ایران هر سه نوع اتفاق می افتد , در زمستانها بیشتر از نوع جبهه ای و بارانها ی کوتاه مدت بهاری عمدتا از نوع همرفتی است . در کوهپایه ها هم که هوا مجبور به صعود میشود از نوع کوهستانی است .
منبع: کتاب هیدرولوژی کاربردی , دکتر امین علیزاده
شرایط مختلف جبهه های هوا
مراحل تشکیل هسته های همرفتی
- ۹۴/۰۴/۲۳